Ook de rechtspraak moet mee met haar tijd. De Eerste Kamer heeft vandaag in totaal vier wetsvoorstellen van minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) aangenomen die dienen tot vereenvoudiging en digitalisering van de gerechtelijke procedures in civiele en bestuursrechtelijke zaken.

 

Doelen en inwerkingtreding

Het betreft wetsvoorstellen in het kader van het programma Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI), een samenwerking tussen Veiligheid en Justitie en de rechtspraak. KEI moet leiden tot een modernisering van procedures en beter toegankelijke rechtspraak, die sneller kan werken en beter in staat is maatwerk te leveren. De wetgeving treedt vanaf begin 2017 in verschillende fases in werking.

 

Digitalisering procesrecht

Door de nieuwe wetgeving zullen partijen hun processtukken in zaken voor de civiele rechter en de bestuursrechter binnenkort digitaal kunnen indienen. Dat geldt dus ook voor arbeidsrechtelijke zaken.

Het is de bedoeling dat rechtzoekenden een digitaal dossier ‘Mijn Zaak’ krijgen. Daarmee kunnen ze dan elke stap in het proces voortaan volgen, waardoor de procedure voor hen transparanter wordt.

Ook de communicatie tussen advocaten en de rechtbank wordt gemakkelijker en eindelijk moderner: er zal snellere digitale communicatie met de rechter mogelijk worden. Dat verloopt nu nog vaak via de fax. Wat ons betreft een goede (en zeer noodzakelijke) ontwikkeling. De administratie binnen de rechtspraak vergt zo minder tijd, waardoor de procedure sneller kan worden afgerond.

 

Vereenvoudiging procesrecht

Verder is de procedure voor de burgerlijke rechter vereenvoudigd. Het wetsvoorstel leidt tot de volgende wezenlijke veranderingen in de procedure in eerste aanleg.

  • De verplichting tot het betekenen van de huidige dagvaarding wordt opgeheven.
  • Er komen meer wettelijke termijnen voor het verrichten van specifieke processtappen.
  • De rechter kan meer regie voeren op het verloop van de procedure.
  • In het burgerlijk procesrecht wordt het, net als in het bestuursprocesrecht, mogelijk een procedure digitaal te starten en tijdens de procedure digitaal stukken in te dienen bij de rechter.
  • De afzonderlijke dagvaarding en het verzoekschrift in civiele zaken worden samengevoegd tot Ì©Ì©n nieuwe procesinleiding, genaamd het verzoekschrift, waarmee een nieuwe vereenvoudigde basisprocedure start.

 

De nieuwe basisprocedure

De nieuwe basisprocedure komt er als volgt uit te zien.

  • Partijen wisselen hun standpunten uit in één schriftelijke ronde, met inachtneming van wettelijke termijnen.
  • De eiser en de verweerder brengen hun standpunten en bewijsstukken zo veel mogelijk al bij de indiening van de procesinleiding respectievelijk het verweerschrift in het geding.
  • Er vindt een mondelinge behandeling plaats.
  • De rechter kan mondeling of schriftelijk uitspraak doen na de mondelinge behandeling.

Het civiele procederen wordt zo dus eenvoudiger. De kern is een mondelinge behandeling, al vrij snel na de start van de basisprocedure. Hierdoor heeft de rechter vroeg contact met partijen, zodat deze partijen meteen om een toelichting kan vragen, getuigen of deskundigen horen en schikkingsmogelijkheden kan aftasten. Doel is om zo in het merendeel van de gevallen te realiseren dat er binnen zes weken na de mondelinge behandeling een uitspraak volgt. Ook deze grotere snelheid juichen wij zeer toe. In ontslagzaken volgt vaak vrij snel een uitspraak, maar in andere (arbeids)zaken duurt het nu vaak veel te lang voordat partijen duidelijkheid hebben.

Als een zaak ingewikkeld is en meer tijd en aandacht vergt, dan kan de rechter de basisprocedure aanvullen met een extra schriftelijke of mondelinge ronde. Hierdoor heeft de rechter meer invloed op het verloop van de procedure en kan deze beter inspelen op de behoeften van rechtzoekenden en zo meer maatwerk leveren.

 

Overige regels

Ook komen er nieuwe regels voor het procederen in hoger beroep en cassatie. Tot slot komt er een algemene maatregel van bestuur waarmee nadere regels worden bepaald voor het digitale verkeer met de rechter en het digitale systeem voor gegevensverwerking van de gerechten, de Hoge Raad en de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

 

Conclusie

Kortom, we zijn weer een stap dichter bij een meer overzichtelijke en voorspelbaarder procesgang, een sneller verloop van procedures en een grotere toegankelijkheid van de rechterlijke macht. Vanaf 2017 zal een en ander in werking treden.

Dus mocht het nodig zijn om uw geschil voor de rechter uit te vechten, dan zal een en ander vanaf volgend jaar hopelijk sneller, overzichtelijker en eenvoudiger gaan.

Gepubliceerd op 12 juli 2016 door Fiorens
Deel deze publicatie via
Terug naar het overzicht